Όταν το πρόσωπο που μεταφέρει την συνήθη κατοικία του στην Ελλάδα είναι αλλοδαπός, θα μπορέσει να ασκήσει το δικαίωμα της Μετοικεσίας εφόσον υπάγεται σε μια από τις παρακάτω περιπτώσεις:
αν είναι υπήκοος άλλου κράτους – μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.), θα προσκομίσει στην αρμόδια τελωνειακή αρχή οποιοδήποτε στοιχείο από το οποίο να προκύπτει ότι προτίθεται να μεταφέρει τη συνήθη κατοικία του στην Ελλάδα και ιδίως:
αν είναι υπήκοος τρίτης χώρας προς τις χώρες της Ε.Ε., να έχει πάρει άδεια παραμονής ετήσιας τουλάχιστον διάρκειας.
Για να χορηγηθούν οι απαλλαγές, ο ενδιαφερόμενος πρέπει να έχει την συνήθη κατοικία του στο εξωτερικό, τουλάχιστον κατά τα τελευταία δύο (2) δωδεκάμηνα πριν μετοικήσει, δηλαδή πριν πάρει πιστοποιητικό Μετοικεσίας από την αρμόδια Ελληνική Προξενική Αρχή.
Σε περίπτωση ατόμου χωρίς επαγγελματικούς δεσμούς, συνήθης κατοικία είναι ο τόπος στον οποίο διαμένει συνήθως (τουλάχιστον 185 ημέρες κάθε 12μηνο), λόγω προσωπικών δεσμών, από τους οποίους προσωπικούς δεσμούς προκύπτουν στενοί δεσμοί αυτού του ατόμου και του τόπου στον οποίον κατοικεί, δηλαδή για τον καθορισμό της συνήθους κατοικίας ενός ατόμου υπερισχύουν οι προσωπικοί (οικογενειακοί) δεσμοί.
Η φοίτηση σε Πανεπιστήμιο ή άλλη σχολή σε μια χώρα, δεν σημαίνει ότι στη χώρα αυτή το πρόσωπο έχει συνήθη κατοικία.
Για να διαπιστωθεί επομένως αν ένα άτομο έχει την συνήθη κατοικία του σε ένα τόπο στο εξωτερικό, θα πρέπει να αποδεικνύει, αφενός ότι παραμένει στον τόπο αυτό τουλάχιστον 185 ημέρες κάθε 12μηνο, αφετέρου ότι η παραμονή του στον τόπο αυτό οφείλεται στο ότι εκεί έχει τους προσωπικούς και επαγγελματικούς του δεσμούς ή μόνον τους προσωπικούς του δεσμούς.
Οι προσωπικοί δεσμοί αποδεικνύονται από το αν το πρόσωπο αυτό έχει τους οικογενειακούς (ή άλλους δεσμούς) στον τόπο αυτό, καθώς και άλλους σταθερούς και μόνιμους δεσμούς με τον τόπο αυτό.
Ενδεικτικά αναφέρονται δικαιολογητικά από τα οποία αθροιστικά (ανάλογα με την περίπτωση) διαπιστώνεται η θεμελίωση δικαιώματος μετοικεσίας:
Συγκεκριμένα, προσωπικά είδη είναι:
Τα είδη οικοσκευής:
Δηλαδή τα ατομικά του αντικείμενα περιλαμβανομένου του προσωπικού ηλεκτρονικού υπολογιστή και του ποδηλάτου, ο οικιακός ρουχισμός, τα είδη επίπλωσης και εξοπλισμού του σπιτιού.
Προκειμένου για είδη οικοσκευής που λειτουργούν με ηλεκτρισμό, η απαλλαγή παρέχεται για ένα κομμάτι από κάθε είδος.
Παρέχεται απαλλαγή και για δεύτερο κομμάτι από το ίδιο είδος, εφόσον δικαιολογείται να υπάρχει και δεύτερο κομμάτι, ανάλογα με τα μέλη της οικογένειας που μετοικεί, όπως δεύτερη τηλεόραση (φορητή), δεύτερο πλυντήριο (μικρό), κ.λπ.
Ειδικά για τις συσκευές κλιματισμού παρέχεται απαλλαγή για όσα κομμάτια δικαιολογούνται για το συγκεκριμένο χώρο του σπιτιού στο οποίο διαμένει το δικαιούχο πρόσωπο στην Ελλάδα. (ΟΧΙ κεντρικό σύστημα – μηχάνημα κλιματισμού οικοδομής).
Οι μετοικούντες από άλλα κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορούν να μεταφέρουν τα είδη οικοσκευής τους, χωρίς τήρηση τελωνειακών διατυπώσεων, κατά την είσοδό τους στην Ελλάδα.
Tα μέσα μεταφοράς:
Λοιπά είδη:
Τα προσωπικά είδη δεν πρέπει να παρουσιάζουν με το είδος ή την ποσότητά τους οποιοδήποτε εμπορικό ενδιαφέρον, ούτε να προορίζονται για οικονομική επαγγελματική δραστηριότητα, με εξαίρεση τα φορητά όργανα και εργαλεία που είναι σχετικά και απαραίτητα για την άσκηση του επαγγέλματος του δικαιούχου.
Οχήματα δημόσιας χρήσης (επιβατικό αυτοκίνητο δέκα θέσεων και πάνω συμπεριλαμβανομένου και του οδηγού, φορτηγό αυτοκίνητο για μεταφορά εμπορευμάτων, κάθε άλλο ειδικό όχημα).
Τα είδη που παρουσιάζουν με το είδος ή την ποσότητά τους οποιοδήποτε εμπορικό ενδιαφέρον ή προορίζονται για οικονομική – επαγγελματική δραστηριότητα (με εξαίρεση τα φορητά όργανα).
Τα οινοπνευματώδη προϊόντα, τον καπνό και τα προϊόντα καπνού, με εξαίρεση τις ποσότητες που παραδίδονται ατελώς στους ταξιδιώτες.
Τα είδη οικοσκευής μπορεί να είναι και καινούρια με τον όρο ότι αποκτήθηκαν από το δικαιούχο πρόσωπο στη χώρα από την οποία μετοικεί, πριν από την έκδοση του πιστοποιητικού μετοικεσίας και αναγράφονται αναλυτικά στο πιστοποιητικό μετοικεσίας.
Για τα μέσα μεταφοράς (από ένα όπως αναφέρονται παραπάνω), παρέχεται απαλλαγή όταν εισάγονται τα συγκεκριμένα μέσα μεταφοράς που είχε στην κυριότητά του το δικαιούχο πρόσωπο και χρησιμοποίησε στον τόπο της προηγούμενης κατοικίας του επί έξι (6) τουλάχιστον μήνες πριν από την έκδοση του πιστοποιητικού μετοικεσίας και αναγράφονται στο πιστοποιητικό μετοικεσίας.
Η προϋπόθεση της 6μηνης κυριότητας, η οποία απαραίτητα πρέπει να είναι πλήρης και αποκλειστική και η χρησιμοποίηση των συγκεκριμένων μέσων μεταφοράς πρέπει να αποδεικνύεται με στοιχεία.
Η κυριότητα αποδεικνύεται από τον τίτλο κυριότητας και την άδεια κυκλοφορίας του μέσου μεταφοράς που ισχύει σε κάθε κράτος και καλύπτει την απαιτούμενη περίοδο των έξι (6) μηνών πριν τη μετοίκηση. Η χρησιμοποίηση του μέσου μεταφοράς επί έξι (6) τουλάχιστον μήνες αποδεικνύεται από την άδεια οδήγησης του δικαιούχου.
Επισημαίνεται ότι η εξάμηνη κυριότητα, συνδυάζεται με την ταυτόχρονη χρησιμοποίηση και κυκλοφορία του μέσου μεταφοράς στον τόπο της προηγούμενης κατοικίας του δικαιούχου, όπου και πρέπει να βρίσκονται ταυτόχρονα ο δικαιούχος και το μέσον μεταφοράς.
Η άδεια οδήγησης μπορεί να υπάρχει και σε άλλο μέλος της οικογένειας (σύζυγοι και άγαμα παιδιά) από αυτό στο όνομα του οποίου ανήκει ή τελωνίζεται το αυτοκίνητο, αρκεί να μετοικούν μαζί και να θεμελιώνουν δικαίωμα.
Στην περίπτωση αυτή, στα μεταφορικά μέσα, παρέχεται πλήρης απαλλαγή από το αναλογούν τέλος ταξινόμησης και εφόσον προέρχονται από χώρα εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης από το δασμό και τον αναλογούντα ΦΠΑ. Σε κάθε περίπτωση όμως καταβάλλεται ο ειδικός φόρος πολυτελείας.
Ειδικά για το επιβατικό αυτοκίνητο ή αυτοκινούμενο τροχόσπιτο, η προϋπόθεση της 6μηνης κυριότητας και χρήσης, μπορεί να συντρέχει στο σύνολό της, είτε αθροιστικά, σε οποιοδήποτε από τα μέλη της οικογένειας (σύζυγοι και άγαμα παιδιά) που μετοικούν μαζί, αρκεί να θεμελιώνουν δικαίωμα, δηλαδή τα μέλη της οικογένειας να έχουν συνήθη κατοικία στο εξωτερικό πάνω από δύο συνεχόμενα χρόνια, σύμφωνα με τα αναφερόμενα παραπάνω για τα δικαιούχα πρόσωπα.
Τα πρόσωπα που μετοικούν από χώρα της Ε.Ε. και εισάγουν τα συγκεκριμένα μέσα μεταφοράς πρέπει να έχουν πληρώσει κανονικά τους φόρους που ισχύουν για την κανονική κυκλοφορία τους στη χώρα αυτή και να μην τυχαίνουν απαλλαγής ή επιστροφής των φόρων επειδή εξάγονται από την χώρα αυτή για να εισαχθούν στην Ελλάδα.
Εξαιρούνται τα μέσα μεταφοράς που έχουν αποκτηθεί σε κράτος της Ε.Ε.:
Ειδική εξαίρεση του αυτοκινήτου από την 6-μηνη κυριότητα και χρήση και την προθεσμία εισαγωγής (παρ. 4 άρθρο 5 της Δ. 245/1988):
Όταν το δικαιούχο πρόσωπο μετοικεί από τις Ηπείρους, Αμερική, Αφρική ή Αυστραλία καθώς και από τα Κράτη του ΙΡΑΚ, της Ιορδανίας, Κουβέιτ, Σαουδικής Αραβίας, Μπαχρέιν, Κατάρ και των Ενωμένων Αραβικών Εμιράτων και ανεξάρτητα αν είχε στην κυριότητα και χρήση του αυτοκίνητο στον τόπο της προηγούμενης κατοικίας του, μπορεί να αποκτήσει επιβατικό αυτοκίνητο ή αυτοκινούμενο τροχόσπιτο από οποιαδήποτε χώρα εκτός Ελλάδος ή από τα αυτοκίνητα που παράγονται στην Ελλάδα, ακόμα και μετά την έκδοση του πιστοποιητικού μετοικεσίας, με τον όρο ότι ο τελωνισμός θα γίνει μέσα σε δώδεκα μήνες από την έκδοση του πιστοποιητικού μετοικεσίας και με την προϋπόθεση ότι ο δικαιούχος έχει άδεια οδήγησης αυτοκινήτου (ελληνική ή αλλοδαπή) που ισχύει κατά την έκδοση του πιστοποιητικού μετοικεσίας και θα καταβάλλει στην Ελλάδα το Φόρο Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.).Στην περίπτωση αυτή, όταν το αυτοκίνητο έχει αποκτηθεί σε άλλη χώρα της Ε.Ε. δεν είναι απαραίτητο να έχει καταβληθεί ο Φ.Π.Α. και άλλοι φόροι στη χώρα της Ε.Ε. στην οποία αποκτήθηκε, γιατί θα καταβληθεί στην Ελλάδα ο Φ.Π.Α. οπωσδήποτε.
Απαλλαγή από το 80% του αντιστοιχούντος στο όχημα τέλους ταξινόμησης:
Για την παροχή της απαλλαγής (80%) το επιβατικό αυτοκίνητο απαιτείται να είναι εντελώς καινούργιας, νέας αντιρρυπαντικής τεχνολογίας (με καταλύτη) και μέχρι 2.000 κ.ε.
Στην περίπτωση αυτή, εφόσον το επιβατικό αυτοκίνητο Ι.Χ. που εισάγεται είναι πάνω από 2000 κυβικά εκατοστά (ή πάνω από 2000 κ.ε. για αυτοκινούμενο τροχόσπιτο) καταβάλλεται ο Φ.Π.Α. και το 50% του προβλεπόμενου τέλους ταξινόμησης. Σε κάθε περίπτωση όμως καταβάλλεται ο ειδικός φόρος πολυτελείας.
Τα είδη οικοσκευής και τα μέσα μεταφοράς, μέχρι να συμπληρωθεί έτος από τον τελωνισμό τους (από την ημερομηνία αποδοχής του τελωνειακού παραστατικού), δεν επιτρέπεται, με οποιοδήποτε τρόπο, τυπικό ή άτυπο:
προκειμένου για αυτοκίνητα, να οδηγούνται, έστω και για μία μόνο φορά από τρίτους, ανεξάρτητα από την υπαιτιότητα του δικαιούχου.
Ειδικά για το αυτοκίνητο, κατά το ετήσιο περιοριστικό διάστημα, επιτρέπεται να το οδηγούν εκτός από το δικαιούχο πρόσωπο, ο/η σύζυγος αυτού ή τα άγαμα παιδιά του.
Εάν το δικαιούχο πρόσωπο είναι άγαμο τότε επιτρέπεται να το οδηγούν οι γονείς του και τα άγαμα αδέλφια του. Σε περίπτωση που ο δικαιούχος επιθυμεί να διαθέσει τα είδη οικοσκευής και τα μέσα μεταφοράς πριν περάσει το περιοριστικό έτος, πρέπει προηγουμένως να ζητήσει την έγκριση του τελωνείου και να καταβάλει τους δασμούς και φόρους από τους οποίους έτυχε απαλλαγής, με τέλη εκπρόθεσμης καταβολής από της εισαγωγής. Ειδικά για το αυτοκίνητο, το τελωνείο χορηγεί ειδικό πιστοποιητικό με το οποίο αίρονται οι περιορισμοί του έτους.
Η έγκριση για την μεταβίβαση του αυτοκινήτου χορηγείται ύστερα από αίτηση που καταθέτει στην αρμόδια Τελωνειακή Αρχή, το δικαιούχο ατέλειας πρόσωπο.
Μετά την πάροδο πενταετίας από την ημερομηνία αποδοχής του παραστατικού εισαγωγής του αυτοκινήτου, η μεταβίβαση γίνεται χωρίς να απαιτείται έγκριση της Τελωνειακής Αρχής.
Σε περίπτωση θανάτου του δικαιούχου πριν από το περιοριστικό έτος, αίρονται οι περιορισμοί του έτους, εφόσον προηγουμένως δεν έχει διαπιστωθεί παράβαση.
Στην περίπτωση αυτή, οι κληρονόμοι δεν καταβάλλουν τίποτα στο τελωνείο.
Ειδικά για το αυτοκίνητο, το τελωνείο χορηγεί ειδικό πιστοποιητικό με το οποίο αίρονται οι περιορισμοί του έτους.